Działalność nierejestrowana w 2025 roku – na czym polega NDG?

Szereg obowiązków towarzyszących założeniu własnej firmy może przyprawić o zawrót głowy. Jaką spółkę wybrać? Z o.o.? Komandytową? Akcyjną? A może postawić na sprawdzoną jednoosobową działalność gospodarczą? Nawet gdy już podejmiemy tę decyzję, to czeka nas szereg formalności związanych z rejestracją działalności gospodarczej, a ponadto musimy być przygotowani na dodatkowe, wcale nie małe, koszty utrzymania firmy.

Czy jako młody przedsiębiorca musisz od razu wskakiwać na głęboką wodę i rejestrować firmę? A co, gdy biznes okaże się nierentowny? Rozwiązaniem wszystkich wspomnianych problemów może się okazać nierejestrowana działalność gospodarcza!

Nierejestrowana działalność gospodarcza — co to oznacza?

Nierejestrowana działalność gospodarcza, w skrócie NDG, to uproszczona forma prowadzenia działalności gospodarczej. Skorzystanie z NDG jest dobrym wyborem dla początkujących przedsiębiorców, którzy chcą sprawdzić rynek i rentowność planowanego biznesu. Nierejestrowana działalność gospodarcza nie wymaga rejestracji firmy lub wpisu do CEIDG.

Nierejestrowaną działalność gospodarczą nazywa się także:

• działalnością nieewidencjonowaną (pojęcie ustawowe);
• działalnością nierejestrową;
• działalnością na próbę;
• małym biznesem bez firmy;
• nierejestrowaną działalnością gospodarczą.

Cechy nierejestrowanej działalności gospodarczej:

• prostota funkcjonowania;
• stosunkowo niskie przychody maksymalne;
• ograniczona formalność;
• brak konieczności korzystania z usług księgowych;
• brak obowiązku rejestracji działalności.

Jak założyć nierejestrowaną działalność gospodarczą? Czy nierejestrowaną działalność gospodarczą trzeba rejestrować lub zgłaszać?

Jak wskazuje praktyka — wciąż wiele osób twierdzi, że NDG podlega rejestracji. Należy więc wyraźnie podkreślić — nie ma obowiązku rejestracji lub zgłaszania nierejestrowanej działalności gospodarczej. Można od razu przystąpić do wykonywania działalności nieewidencjonowanej.

Czy mogę prowadzić działalność nierejestrową? Limity nierejestrowanej działalności gospodarczej.

Aby prowadzić działalność nierejestrową, należy spełnić dwa wymogi:

• Limit przychodu — przychód należny z tej działalności nie może przekraczać w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia;
• podmiot planujący prowadzenie działalności nieewidencjonowanej w okresie ostatnich 60 miesięcy nie może wykonywać działalności gospodarczej.

Jaki jest limit przychodów z nierejestrowanej działalności gospodarczej w 2025 roku?

W 2025 roku limit przychodów z nierejestrowanej działalności gospodarczej wynosi 3499,50 zł brutto. Po przekroczeniu tej kwoty należy zgłosić działalność w CEIDG.

Jak sprawdzić, czy mogę prowadzić działalność nierejestrowaną?

Aby prowadzić działalność nierejestrowaną musisz spełnić łącznie dwa kryteria:

• limit przychodu z działalności nierejestrowanej w żadnym miesiącu nie przekracza 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia
• od 60 miesięcy nie wykonywano działalności gospodarczej

Ponadto należy się upewnić, czy planowana działalność gospodarcza nie wymaga dodatkowych obowiązków, np. zarejestrowanie się jako czynny podatnik VAT.

Co zrobić, jeżeli przekroczę limit przychodu w działalności nierejestrowanej?

W przypadku przekroczenia limitu miesięcznego przychodu wynoszącego 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku nierejestrowana działalność gospodarcza zostaje uznana za zwykłą działalność gospodarczą, należy więc ją wtedy zarejestrować w CEIDG jako jednoosobową działalność gospodarczą.

Jakie są obowiązki przy działalności nierejestrowanej?

Prowadząc działalność nieewidencjonowaną, należy:

• rozliczać przychody poprzez PIT-36;
• przestrzegać praw konsumentów;
• na żądanie kupującego wystawiać fakturę lub rachunek;
• przestrzegać prawa obowiązującego wszystkich przedsiębiorców;
• prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży.

Jak prowadzić ewidencję przychodów przy działalności nierejestrowanej?

Osoby korzystające z działalności nierejestrowanej powinny prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży. Ustawodawca nie określa, jakie dokładnie informacje powinny się znaleźć w tychże dokumentach. Powinny one jednak umożliwiać ustalenie wysokości przychodów oraz obliczenie, czy przekroczony został dozwolony limit.

Czy prowadząc nierejestrowaną działalność gospodarczą, muszę rozliczać się z urzędem skarbowym? Nierejestrowana działalność gospodarcza PIT czy CIT?

Tak, prowadzenie działalności nierejestrowanej nie zwalnia z rozliczenia się z urzędem skarbowym. Rozliczenie się następuje poprzez formularz PIT-36.

Jaki formularz PIT służy rozliczeniu działalności nierejestrowej?

Aby rozliczyć podatek dochodowy od działalności nierejestrowanej, należy wypełnić PIT-36.

Czy przy nierejestrowanej działalności gospodarczej mogę odliczać koszty prowadzenia działalności gospodarczej? 

Tak, ustawodawca przewidział odliczanie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej przy działalności nierejestrowej.

Jak rozliczać koszty uzyskania przychodu w NDG, jeśli nie korzystam z usług księgowych?

Przy rozliczeniu PIT-36 przedsiębiorca ma prawo odliczyć koszty prowadzenia działalności gospodarczej od przychodu.

Czy przy nierejestrowanej działalności gospodarczej mogę wystawiać faktury?

Tak. Jako podmiot prowadzący nierejestrowaną działalność gospodarczą możesz wystawiać faktury.

Czy prowadząc działalność gospodarczą, mam obowiązek wystawiać faktury?

Prowadzący działalność gospodarczą nie ma obowiązku każdorazowego wystawiania faktury. Niemniej należy jednak pamiętać, że obowiązek taki się pojawia, jeżeli wystawienia faktury lub rachunku zażąda kupujący.

Nierejestrowana działalność gospodarcza, a faktury VAT i status czynnego podatnika VAT

Większość osób prowadzących nierejestrowaną działalność gospodarczą jest objęta zwolnieniem podmiotowym z podatku VAT. Niemniej nic nie stoi na przeszkodzie, aby zarejestrować się jako czynny podatnik VAT (obowiązek taki istnieje np. w przypadku internetowego handlu sprzętem elektronicznym). Po zarejestrowaniu się jako czynny podatnik VAT możesz zarówno wystawiać faktury VAT, jak i odliczać VAT.

Czy przy nierejestrowanej działalności gospodarczej mogę zatrudniać pracowników lub nawiązać umowę zlecenie?

Tak, przy nieewidencjonowanej działalności gospodarczej można zatrudniać pracowników. Kodeks pracy nie przewiduje w tym wypadku wyłączeń. Ponadto jako osoba prowadząca działalność nierejestrowaną możesz nawiązać umowę zlecenie jako zleceniodawca.

Czy mogę przekształcić nierejestrowaną działalność gospodarczą w jednoosobową działalność gospodarczą?

Jako przedsiębiorca masz prawo przekształcić nierejestrowaną działalność gospodarczą w jednoosobową działalność gospodarczą poprzez zgłoszenie w CEIDG. Sama procedura jest stosunkowo prosta, a w razie potrzeby można liczyć na pomoc przy rejestracji firmy w urzędzie miasta/gminy.

Czy mogę przekształcić działalność nieewidencjonowaną w spółkę prawa handlowego?

Prawo nie przewiduje możliwości przekształcenia nierejestrowanej działalności gospodarczej w spółkę prawa handlowego. Aby uniknąć jednak konieczności rejestrowania jednoosobowej działalności gospodarczej i dopiero przekształcania jej w spółkę, można zarejestrować spółkę jeszcze bezpośrednio przed osiągnięciem limitu przychodów działalności nierejestrowanej. W ten sposób uniknie się niepotrzebnych kosztów sporządzania dodatkowej dokumentacji, a ponadto według prawa jako osoba fizyczna nie rozpocznie się wykonywania działalności gospodarczej, więc w przyszłości istnieć będzie możliwość ponownego rozpoczęcia wykonywania nierejestrowanej działalności gospodarczej.

Czy jako osobie do 26 roku życia przysługuje mi zwolnienie z podatku PIT przy prowadzeniu działalności nierejestrowanej? Ulga dla młodych, kwota wolna od podatku

Tak zwana ulga dla młodych nie obejmuje przychodów z działalności gospodarczej, nie zwalnia więc ona w tym przypadku z rozliczenia się z podatku PIT.

Pamiętaj jednak, że można uniknąć zapłaty podatku, jeżeli przychód mieścić się będzie w limicie kwoty wolnej od podatku.

Czy nierejestrowana działalność gospodarcza podlega kontroli?

Tak, podmiot prowadzący nierejestrowaną działalność gospodarczą, jest traktowany jak każdy inny przedsiębiorca, podlega więc wszelkim kontrolom.

Czy mogę prowadzić NDG sezonowo, np. tylko latem?

Nierejestrowaną działalność gospodarczą można prowadzić sezonowo. Nie ma obowiązku zgłaszania stanu zawieszenia lub rozpoczęcia prowadzenia tej formy działalności gospodarczej.

Czy mogę korzystać z dofinansowań, prowadząc działalność nierejestrowaną?

Prawo nie wyłącza przedsiębiorców prowadzących działalność nieewidencjonowaną z możliwości otrzymywania wszelkiego rodzaju dofinansowań. Należy jednak pamiętać, że każdy rodzaj dofinansowań posiada swoje własne warunki skorzystania ze świadczeń i zazwyczaj wymogiem jest prowadzenie zarejestrowanej działalności gospodarczej przez określony czas. W większości przypadków przedsiębiorca prowadzący działalność nierejestrowaną nie otrzyma więc dofinansowania.

Jakie są zalety i wady działalności nierejestrowanej?

Zalety działalności nierejestrowanej:

• prostota funkcjonowania;
• ograniczona formalność;
• brak konieczności korzystania z usług księgowych;
• brak obowiązku rejestracji działalności.

Wady działalności nierejestrowanej:

• stosunkowo niski limit przychodów maksymalnych;
• mniejsza wiarygodność przedsiębiorstwa w porównaniu z innymi formami prowadzenia działalności.

Co zrobić, gdy biznes na działalności nierejestrowanej się nie uda?

Nieudany biznes to nie koniec świata. Mało który pierwszy biznes okazuje się sukcesem. Jeżeli przedsiębiorstwo, które się nie udało, prowadzone było w ramach nierejestrowanej działalności gospodarczej, to nie ma potrzeby formalnego zgłaszania zakończenia działalności. Wystarczy zrealizować zlecenia i świadczenia, których się podjęło, oraz spłacić zaległe rachunki, a następnie można zaprzestać dalszego prowadzenia działalności.

Jak zamknąć nierejestrowaną działalność gospodarczą?

Nie ma obowiązku formalnego “zamykania” nierejestrowanej działalności gospodarczej. Wystarczy zaprzestać jej dalszego wykonywania.